บทที่ 6 ชนิดของข้อมูลและตัวแปร

ชนิดของข้อมูล (Data type)

           ภาษาซีเป็นอีกภาษาหนึ่งที่มีชนิดของข้อมูลให้ใช้งานหลายอย่างด้วยกัน ซึ่งชนิดของข้อมูลแต่ละอย่างมีขนาดเนื้อที่ที่ใช้ในหน่วยความจำที่แตกต่างกัน และเนื่องจากการที่มีขนาดที่แตกต่างกันนั้นเอง ทำให้มีความสามารถในการจัดเก็บข้อมูลแต่ละประเภทแตกต่างกันไป ดังนั้นในการเลือกงานประเภทข้อมูลก็ควรจะคำนึงถึงความจำเป็นในการใช้งานด้วย สำหรับประเภทของข้อมูลมีดังนี้คือ1. ข้อมูลชนิดตัวอักษร (Character) คือ ข้อมูลที่เป็นรหัสแทนตัวอักษรหรือค่าจำนวนเต็ม ได้แก่ ตัวอักษร ตัวเลขและกลุ่มตัวอักขระพิเศษใช้พื้นที่ในการเก็บข้อมูล 1 ไบต ์

          2. ข้อมูลชนิดจำนวนเต็ม (Integer) คือ ข้อมูลที่เป็นเลขจำนวนเต็ม ได้แก่ จำนวนเต็มบวก จำนวนเต็มลบ และศูนย์ ข้อมูลชนิดจำนวนเต็มใช้พื้นที่ในการเก็บข้อมูล ขนาด 2 ไบต์

เ

          3. ข้อมูลชนิดจำนวนเต็มที่มีขนาด 2 เท่า (Long Integer)  คือ ข้อมูลที่เป็นเลขจำนวนเต็ม ใช้พื้นที่ในการเก็บเป็น 2 เท่าของ Integer คือมีขนาด 4 ไบต ์

         4. ข้อมูลชนิดเลขทศนิยม (Float) คือ ข้อมูลที่เป็นเลขทศนิยม ขนาด 4 ไบต์

         5. ข้อมูลชนิดเลขทศนิยมอย่างละเอียด (Double)  คือ ข้อมูลที่เป็นเลขทศนิยม ใช้พื้นที่ในการเก็บข้อมูลเป็น 2 เท่าของ float คือมีขนาด 8 ไบต์ 

ตัวแปร (Variable)

         การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในทุกภาษา จำเป็นจะต้องมรการเก็บข้อมูลและส่งค่าข้อมูลเพื่อช่วยในการคำนวณและประมวลผล ซึ่งอาจจะกล่าวได้ว่า ตัวแปร ทำหน้าที่เป็นแหล่งพักข้อมูลจากการรับค่าที่ได้จากการอินพุตผ่านอุปกรณ์อินพุต ทำหน้าที่เป็นแหล่งพักข้อมูลผลลัพธ์ที่ได้จากการกำหนดวิธีการประมวลผล หรืออาจจะได้เป็นทั้งแหล่งเก็บข้อมูลเพื่อการแสดงผลดังนั้นอาจสรุปได้ว่า

         ตัวแปร คือ ชื่อที่กำหนดขึ้นมาเพื่อใช้สำหรับเก็บข้อมูลระหว่างการประมวลผล หรือแทนค่าของข้อมูลในโปรแกรม

กฎเกณฑ์การตั้งชื่อตัวแปร

เ

      ขึ้นต้นด้วยอีกษร A-z, a-z หรือเครื่องหมาย _ (underscore) เท่านั้น·    ภายในชื่อตัวแปรห้ามมีช่องว่าง·    ภายในตัวแปรประกอบไปด้วยอักขระ A-z, a-z หรือเครื่องหมาย _(underscore) เท่านั้น·    การใช้อักษรพิมพ์ใหญ่และอักษรตัวพิมพ์เล็กมีความแตกต่างกัน·    ห้ามใช้คำสวงนเป็นชื่อตัวแปร·    ควรตั้งชื่อตัวแปรให้สัมพันธ์กับค่าที่เก็บ·    ความยาวชื่อไม่จำกัด แต่ถือเพียง 31 ตัวแรกเป็นนัยสำคัญ

ตัวแปรแบบ Local
     หมายถึง ตัวแปรที่คุณประกาศขึ้นมา และสามารถเรียกใช้งานได้ ในเฉพาะโพรซีเดอร์ ที่ประกาศเท่านั้น มักใช้ประกาศตัวแปรที่คุณต้องการใช้ชั่วคราว หรือต้องการใช้แค่ในโพรซีเดอร์นั้นๆ เช่นPrivate Sub Command1_Click()
Dim x As Integer
Dim y As Long
   x=x+y
End Sub
Private Sub Command2_Click()
   x=x*y
End Sub
        จากตัวอย่างข้างต้น ตัวแปร x แทนชนิดข้อมูล Integer และ y แทนข้อมูล Long คุณสามารถเรียกใช้งานตัวแปรทั้ง 2 ได้เฉพาะในโพรซีเดอร์ Command1_Click( ) เท่านั้น (ในกรณีที่คุณกำหนดให้ VB ใส่ประโยค  Option Explicit)    ถ้าคุณเรียกใช้งานตัวแปรดังกล่าว ในโพรซีเดอร์ Command2_Click( ) VB จะแสดงข้อความ Variable not defined ซึ่งหมายถึง ตัวแปร x และ y ในโพรซีเดอร์ Command2_Click( ) ไม่ได้มีการประกาศตัวแปร จึงไม่สามารถนำตัวแปร x และ y มาใช้ได้ เพราะตัวแปร x และ y ที่คุณประกาศไว้ มีขอบเขตการใช้งานในระดับ Local หรือแค่ในโพรซีเดอร์ที่ประกาศไว้เท่านั้น แต่ถ้าในกรณีที่คุณไม่ได้กำหนดให้ VB ใส่ข้อความ Option Explicit ตัวแปร x และ y คุณสามารถเรียกใช้งานได้ ในโพรซีเดอร์ Command2_Click( ) แต่ตัวแปรทั้ง 2 จะเป็นข้อมูลชนิด Variant ซึ่งคุณไม่มีความจำเป็นต้องใช้ และตัวแปรชนิด Local นี้จะถูกยกเลิกหรือถูกทำลาย ซึ่งหมายถึง คืนหน่วยความจำให้กับระบบ เมื่อจบโพรซีเดอร์  (End Sub) ทันที     แต่ถ้าคุณต้องการใช้งานตัวแปรในโพรซีเดอร์ Command2_Click ( ) โดยใช้ชื่อ x และ y เหมือนกัน VB จะถือว่า เป็นตัวแปรคนละตัว และจะจองหน่วยความจำให้แต่ละตัว ไม่เกี่ยวข้องกันแต่อย่างใด เช่นPrivate Sub Command1_Click()

Dim x As Integer

Dim y As Long

   x=x+y

End Sub

Private Sub Command2_Click()

Dim x As Long

Dim y As Single

   x=x*y

End Sub

     จากตัวอย่างข้างต้น คุณยังสามารถประกาศให้ตัวแปร x และ y ให้แทนชนิดข้อมูลต่างกันได้อีกด้วย เหตุผลก็คือ ตัวแปรทั้ง 4 ตัว เป็นแบบ Local นั่นเอง ตัวแปรแบบ Public

เ

     หมายถึง ตัวแปรที่คุณประกาศใช้งานแล้ว คุณสามารถเรียกใช้งานได้ทั้งโปรเจ็กต์ โพรซีเดอร์ใด ฟอร์มใดก็ได้ อาจเรียกได้อีกอย่างหนึ่งว่า ตัวแปรร่วมแบบ Public หรือตัวแปรระดับโมดูล มักจะใช้ในกรณีที่ต้องเก็บค่าตัวแปร ที่ต้องใช้ทุกฟอร์ม หรือทุกโพรซีเดอร์ เช่น กรณีที่คุณเขียนโปรแกรม ซื้อ-ขายสินค้า ไม่ว่าจะเป็นการซื้อ หรือขาย ภาษีก็เท่ากับ 7 % เสมอ (สมมติ)   คุณไม่ต้องประกาศตัวแปรภาษี ทุกโพรซีเดอร์ หรือถ้าเป็นโปรแกรมเงินเดือน จะต้องมีการหักเงินประกันสังคม 3% ของพนักงานทุกคน คุณก็ไม่ต้องประกาศตัวแปรเงินประกันสังคมในทุกโพรซีเดอร์   คุณสามารถเลือกใช้ตัวแปรแบบ Public ได้ดังนี้ให้คุณเลือกเมนู Project/Add Module VB จะเพิ่มไฟล์โมดูล .bas (Module) เข้ามาในโปรเจ็กต์ ให้คุณสังเกตที่หน้าต่าง Project Explorer จะมีรายการ Module1 เพิ่มเข้ามาในโปรเจ็กต์

ไฟล์โมดูล (Module)      เป็นพื้นที่พิเศษที่ใช้สำหรับประกาศตัวแปร, ฟังก์ชันที่คุณเขียนขึ้นมา,  General Procedure,  หรือฟังก์ชัน Windows API  ฯลฯ เท่านั้น คุณไม่สามารถเขียนโค้ดในไฟล์โมดูล นี้ได้ คุณสามารถสังเกตได้โดยดูที่ช่อง Object list box และช่อง Event list box ไม่มีรายการอ๊อบเจ็กต์ หรือรายการเหตุการณ์แต่อย่างใด

เ      ในบางครั้ง คุณอาจการประกาศค่าคงที่ เพื่อแทนตัวแปรแบบ Public ก็ได้ ค่าคงที่       ค่าคงที่(Constant) คือ ตัวแปรที่เก็บข้อมูลค่าแบบง่ายๆและเป็นตัวแปรที่ตั้งชื่อที่นิยมใช้กัน เป็นตัวแปรที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงค่าได้ เมื่อกำหนดค่าให้กับตัวแปรแล้ว โดยการตั้งชื่อจะใช้ภาษาอังกฤษและส่วนใหญ่เราจะใช้ตัวพิมพ์ใหญ่กำหนดชื่อตัวแปรค่าคงที่ ชื่อของค่าคงที่ใช้กฎเดียวกันกับการตั้งชื่อตัวแปรอื่นๆของภาษา PHP คือเริ่มต้นตัวอักษร A-Z หรือ _ จากนั้นตามด้วยตัวเลย หรือ _ จะเป็นการกำหนดค่าตัวแปรที่ถูกต้อง รูปแบบการตั้งชื่อตัวแปรจะมีดังนี้ [a-zA-Z_\x7f-\xff][a-zA-Z0-9_\x7f-\xff]*